Ciężko wyobrazić sobie, że jeszcze w niedalekiej przeszłości sport funkcjonował bez pomocy dzisiejszych technologii. Czy na tym polegało jego nieskazitelne piękno? Czysta rywalizacja, pozbawiona udogodnień i urozmaiceń. Dziś, innowacyjne rozwiązania poprawiają wyniki sportowców, ułatwiają pracę sędziom, wpływają także na komfort odbioru widowiska przez kibiców oraz dbają o ich bezpieczeństwo. Czy o to w tym wszystkim chodzi? Poprawianie, ułatwianie, kombinowanie i szukanie właściwie nie wiadomo czego… Coraz trudniej odnaleźć granicę, gdzie kończy się pomoc, a zaczyna ingerencja w idee sportu.
Nowe technologie w sporcie
W sporcie istnieją dyscypliny i dziedziny, które od dekad wykorzystują najnowsze zdobycze nauki. Co ciekawe, niektóre wynalazki bywają na tyle użyteczne, że spotkać je można niemal na każdym stadionie. Elektroniczna tablica to elementarny przykład urządzenia, które mocno zakorzeniło się na obiektach sportowych. Dzisiaj, nikt nie wyobraża sobie oglądania profesjonalnej rywalizacji bez poglądu na najważniejsze informacje z rozgrywki (czas, wynik, kary indywidualne).
W ostatnich latach bardzo popularne stają się czujniki i mini sensory, które wspomagają profesjonalistów w trakcie treningów i zawodów sportowych. Można je znaleźć praktycznie wszędzie – w butach biegaczy, w korkach piłkarzy, w starterach na basenach pływackich, na liniach kortów tenisowych, w piłeczkach, w kostiumach łyżwiarzy szybkich oraz narciarzy. Do pomiarów prędkości piłek stosuje się radary dopplerowskie, które mierzą prędkość obiektów poprzez porównywanie częstotliwości fal nadawanych i odbitych od piłki oraz czasu od odbicia. W rowerach i innych pojazdach do wyścigów instaluje się bezprzewodowe przekaźniki, które śledzą pozycję i ruchy sportowców.
Istnieją rozwiązania, które sprawdzają się w więcej niż jednej dyscyplinie. Np. technologia firmy McLaren – Applied Technology, która wykorzystywana jest w wyścigach Formuły 1 i służy do określania położenia i wzajemnego ruchu kierowcy, pojazdu i toru względem siebie. Zastosowano ją w wioślarstwie oraz kolarstwie podczas zeszłorocznej olimpiady w Londynie. Zapisy ruchów bezprzewodowo przesyłane są do odpowiednich serwerów, co umożliwia analizę i obróbkę otrzymanych danych, która pomaga sportowcom w osiągnięciu lepszych rezultatów poprzez eliminowanie własnych błędów.
Z piłkarskim duchem czasu
Starsi kibice zauważą, że piłka nożna na przestrzeni ostatniej dekady również ewoluowała technologicznie. Trudno się z tym twierdzeniem nie zgodzić. Zwracałem uwagę na sensory znajdujące się w piłkach i obuwiu zawodników. Mają one kluczowe znaczenie w dzisiejszym futbolu. Dodatkowo wielu trenerów w okresie przygotowawczym wymaga od swoich zawodników korzystania ze specjalnych sport testerów. Po danej jednostce treningowej, urządzenie gromadzi dane, które informują szkoleniowca o formie, wydolności oraz zaangażowaniu piłkarza podczas ćwiczeń. Na tej podstawie trener może ocenić zawodnika i jego przydatność dla zespołu.
A strój piłkarski? Mało kto pamięta, że do 2002 roku koszulki dla piłkarzy, produkowane były głównie z bawełny. Oczywiście, ten materiał miał swoje atuty, lecz kiedy nasiąkał potem lub wodą, stawał się ciężki. Podczas mistrzostwa świata w 2002 roku Anglicy wystąpili w koszulkach zaprojektowanych przez Umbro i NASA, potraktowano to jako rewolucyjne rozwiązanie. Specjalna tkanina, z której były uszyte koszulki, odprowadzała pot na zewnątrz.
Technologiczna rywalizacja na tym polu nie ustaje. Co sezon, wiodące firmy starają się wprowadzać innowacyjne rozwiązania, które umożliwią graczom najwyższy komfort podczas gry. Ostatnio, firma Nike wprowadziła trójwymiarową strukturę zwiększającą przestrzeń między materiałem, a skórą. Przypominające bąble, wypukłe węzły powodują, że koszulka jest odsunięta od ciała, co z kolei pozwala chłodzić organizm i szybciej odparowywać pot. W Australii wypuszczono na rynek rewolucyjną serię produktów „SKINS”, które pomagają dostarczać tlen do aktywnych mięśni, co przyspiesza przemianę materii, minimalizuje odkładanie kwasu w mięśniach, a w konsekwencji powoduje szybszą regenerację.
„No pain, no game”
Medycyna, dietetyka i genetyka – dziś, ich znaczenie w świecie sportu jest już ogromne, a może być jeszcze większe. Mówi się o tym, że w przyszłości kontuzje będą leczone o 300% szybciej, zawodnicy będą w stanie przebywać o przynajmniej 50% większy dystans, a ich szybkość wzrośnie nawet o 15%. Dodajmy do tego jeszcze specjalny system monitorujący zagrożenie, który ma ostrzegać przed kontuzjami, zanim się jeszcze pojawią… Czy za kilkanaście lat sport całkiem zmieni swoje oblicze?
Coraz częściej słyszy się o znaczącej roli genów w sporcie. Jedni zawodnicy są bardziej narażeni na kontuzje od innych. W przyszłości będzie miało to kluczowe znaczenie podczas doboru składu przez trenera. Analizy, statystyki, badania, porównania, a wszystko, by wybrać gracza idealnego… Podążając w tym kierunku, sport już niedługo może stać się wyrachowanym biznesem, który nie będzie miał już nic wspólnego z ideą „fair play”.
Japonia vs Katar – technologiczny pojedynek
W 2022 roku zostaną rozegrane mistrzostwa świata w piłce nożnej. Ich gospodarzem będzie Katar, który zachwycił wszystkich innowacyjnym pomysłem stworzenia pięciu klimatyzowanych, zasilanych energią słoneczną stadionów piłkarskich. Tamtejsi architekci umieścili panele słoneczne na dachu każdego stadionu piłkarskiego, które po przekazaniu energii do klimatyzatorów, zapewnią temperaturę poniżej 28°C.
Japonia, która również walczyła o organizację zaproponowała zupełnie inne rozwiązanie… Oglądanie spotkań z mistrzostw świata miałoby być możliwe na każdym stadionie. Jak to możliwe? Za pomocą technologii holograficznej. Hologramy piłkarzy rozgrywałyby mecz na żywo, budząc nie mniejsze emocje niż ich realne odpowiedniki. Do realizacji tego projektu Japończycy chcieli wykorzystać rozszerzoną rzeczywistość oraz 3D, by zwiększyć wrażenia, jakie kibice odczuwaliby podczas meczu.
Sędzia robot?
Czy już niedługo komputery mogą zastąpić arbitrów? Nowe technologie zmierzają ku takiemu rozwiązaniu. Wyobrażacie sobie żeby komputer był w stanie ocenić zachowanie zawodnika? Wszystko przed nami… Skoro programy do gry w karty potrafią już blefować, to droga do nauczenia się innych ludzkich zachowań, nie wydaje się już tak odległa. Wszystko jest kwestią czasu.
Pytanie tylko, co stanie się z samym sportem? Przecież błędy sędziów są wkalkulowane w jego idee, a nawet czasami podnoszą atrakcyjność danego widowiska. Idąc dalej tym tropem, trzeba zwrócić również uwagę na fakt, że idealne decyzje arbitrów spowodują, że zaniknie możliwość zachowań fair-play… A one dla sportu są przecież fundamentalne.
Kibicowanie w dobie nowych technologii
Już wkrótce na stadionach pojawią się ekrany dotykowe, które przypadać będą na każde krzesełko widza. Każdy kibic będzie mógł na swoim ekranie dowolnie analizować widowisko, mając komplet statystyk swoich ulubionych graczy. Ponadto będzie można obejrzeć na zbliżeniu wybranego zawodnika, oglądnąć powtórkę zagrań lub do znudzenia delektować się powtórkami bramek. Za pośrednictwem ekranu będzie można również zamówić np. jedzenie i napoje, które zostaną dostarczone na miejsce. Żaden kibic nie będzie musiał obawiać się o swoje bezpieczeństwo, dzięki rozbudowanym systemom ochronnym.
Nowe technologie powinny być jedynie otoczką, która nie ingeruje w samą rywalizację. Granica jest jednak bardzo cienka. Dlaczego się o niej zapomina? Dla zysku? Kosztowny sprzęt, elektronika w pracy sędziów i analizie gry oraz genetycznie przysposobieni zawodnicy. Wszystko po to, by było łatwiej, szybciej, dokładniej, bardziej widowiskowo…
Sport sam w sobie jest piękny, niczego nie trzeba dodawać. Pozbawiony bezinteresowności przestanie być sportem, a stanie się cyrkiem. Powtarzam do znudzenia, że istotą sportu jest rywalizacja, wola walki. Sport jest demokratyczny i sprawiedliwy. Jest zaprzeczeniem fałszu, przemocy i hipokryzji. Jest aktem dzielności i poświęcenia.
– Bohdan Tomaszewski
Niektóre odnośniki na stronie to linki reklamowe.